Nieuwsbrief september/december
Beste lezer,
Onlangs werd bekend dat de Koninklijke Bibliotheek Indies tijdschrift zal digitaliseren, in het kader van het project Metamorfoze. Daardoor zal de inhoud van de jaargangen te zijner tijd integraal in de database van Delpher zijn opgenomen en online ook door lezers na ons te raadplegen zijn. Een zekere troost bij het voortijdig eind van ons initiatief: dit is de laatste nieuwsbrief, het laatste artikel staat online en het Indies jaarboek 2023 – voor degenen die graag van papier lezen: ISBN 9789083203843 – zit nagenoeg in elkaar. Het nulnummer van Indies tijdschrift verscheen eind 2019, dus het tijdschrift is met vier jaar een kleuter gebleven. Maar al hebben we in die periode het potentieel niet voluit kunnen ontwikkelen, de kleuter heeft toch een behoorlijk volwassen karakter getoond. Dat onze medewerkers nog niet uitgeschreven zijn, kunt u zelf constateren aan de hand van de gevarieerde stukken die dit najaar zijn gepubliceerd.
Architectuur, kunst en fotografie
Pauline K.M. van Roosmalen was productief en droeg twee mooie artikelen bij over architectuur: zij schetst een portret van vader en zoon Estourgie, architecten die – zoals meer ondernemers – zowel in Indië als in het onafhankelijke Indonesië werkzaam waren en er bijzondere bouwwerken achterlieten, en geeft een inkijkje in de volkshuisvesting zoals die in vooroorlogs Medan werd nagestreefd. Arthur Crucq presenteert een uitzonderlijk genre: het Javaans-christelijke houtsnijwerk dat houtsnijder Iko maakte naar ontwerp van de Oostenrijks-Nederlandse Jos Schmutzer. Het werd aanvankelijk niet door iedereen gewaardeerd, maar is inmiddels opgenomen in de spirituele smeltkroes.
Ook op het gebied van de fotografie is er nieuws; Chinezen uit Indonesië zijn een herdruk rijker van een interessante uitgave met foto’s uit familiebezit en de bijbehorende verhalen. Carl Haarnack doet een oproep ter identificatie van een opmerkelijk fotoalbum dat in zijn bezit is gekomen, waarin binnen één band foto’s uit Suriname, Indië en Japan te zien zijn.
Haarnack bezorgde ook, met boekhistoricus Garrelt Verhoeven, de Voyage à Surinam van Pierre Jacques Benoit: een enorm en schitterend boek met Benoits indrukwekkende, ingekleurde steendrukken en zijn ‘reisimpressies’, die vertaald zijn en door de bezorgers in context worden geplaatst. Op onze website leggen zij in een ‘voorpublicatie’ uit wie Benoit eigenlijk was – het boek is intussen verschenen en wordt dezer dagen middels een sponsoractie op strategische plekken in Suriname uitgedeeld. Dat hedendaagse Suriname is het onderwerp van het rijk geïllustreerde boek Boswachters /Forest Guardians van kunstenares Ursula Neubauer en publicist Frans W. Saris. Arjen Mulder wijdt er een essay aan, geïnspireerd door het thema van de omgang met het oerwoud en zijn bewoners.
Geschiedenis
Alice Boots en Rob Woortman leverden ook een voorpublicatie, uit de biografie die zij schreven over Dirk van Os, een inventieve Vlaamse VOC-koopman die als buitenbeentje zijn stempel op de organisatie heeft gedrukt – ook dat boek is intussen verkrijgbaar en wordt door onze redactie warm aanbevolen.
Boudewijn Walraven voegt een boeiende aflevering toe aan zijn serie All in the family, over zijn voorvader Simon Binnendijk, die in de 19e eeuw als hortulanus werkzaam was in Buitenzorg. Herman Keppy toont zich veelzijdig met recensies van boeken over Molukse muziek, Chinees-Indische geschiedenis en de inlichtingendiensten tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd. Over het gebruik van grof geschut tijdens diezelfde oorlog gaat het tweede van de slotuitgaven in de ODGOI-reeks, lovend besproken door Simon Burgers.
In de interviews die ondergetekende hield op de afgelopen Tong Tong Fair, komt een viertal toonaangevende historici aan het woord. In het eerste gesprek zijn dat van het Molukse front Anis de Fretes en onze eigen Herman Keppy, in het tweede gesprek de museummannen Pauljac Verhoeven, hoofd van Museum Bronbeek, en Harm Stevens, conservator bij het Rijksmuseum.
Harm heeft overigens, tot onze grote genoegdoening, een flinke hand gehad in het opnemen in de museumcollectie van twee schilderijen van de Indische surrealist Jan Schlechter Duvall – eerder vonden enkele van diens werken hun weg naar museum Boymans van Beuningen. Mocht u belangstelling hebben voor de kunst van Schlechter Duvall, inclusief zijn poëzie: het mooie boekje verzorgd door Laurens Vancrevel, hoeder van de collectie, met bijdragen van Michiel van Kempen en Helena Spanjaard, in 2016 verschenen bij onze uitgeverij West, is nog beperkt verkrijgbaar. Serieuze gegadigden voor het werk zelf breng ik graag in contact met de verzamelaar. Schrijft u ons via uitgeverijwest@gmail.com.
Een nieuwe generatie
Hierboven somde ik de bijdragen op van een aantal ervaren medewerkers. Sommige van onze auteurs zijn nog maar net begonnen, al zijn ook hun stukken beslist volwassen van karakter. Vorig jaar maakte u al kennis van Sander van der Horst, Linde Lammers en Melle van Maanen, dit jaar kwamen Wietse de Jonge en Joris Martens het tijdschrift binnen: jonge historici die vaardig zijn met de pen en niet bang zijn voor dikke boeken, stevig nadenken en heroverwegen – leest u de knappe bespreking van Wietse over Ulbe Bosma’s ambitieuze wereldgeschiedenis van de suiker en Joris’ interessante artikel over een ooggetuigenverslag van de onafhankelijkheidsstrijd in Guinee-Bissau.
Heel opwekkend, zo’n nieuwe generatie die beschikt over een kritische en onafhankelijke visie. We hopen ze een opstapje te hebben gegeven naar een mooie functie elders. Wie weet waar dat nog toe leidt.
Dank voor uw aller aandacht in de afgelopen jaren, en voor de steun van enkele getrouwen.
Met hartelijke groet,
Esther Wils
Onlangs werd bekend dat de Koninklijke Bibliotheek Indies tijdschrift zal digitaliseren, in het kader van het project Metamorfoze. Daardoor zal de inhoud van de jaargangen te zijner tijd integraal in de database van Delpher zijn opgenomen en online ook door lezers na ons te raadplegen zijn. Een zekere troost bij het voortijdig eind van ons initiatief: dit is de laatste nieuwsbrief, het laatste artikel staat online en het Indies jaarboek 2023 – voor degenen die graag van papier lezen: ISBN 9789083203843 – zit nagenoeg in elkaar. Het nulnummer van Indies tijdschrift verscheen eind 2019, dus het tijdschrift is met vier jaar een kleuter gebleven. Maar al hebben we in die periode het potentieel niet voluit kunnen ontwikkelen, de kleuter heeft toch een behoorlijk volwassen karakter getoond. Dat onze medewerkers nog niet uitgeschreven zijn, kunt u zelf constateren aan de hand van de gevarieerde stukken die dit najaar zijn gepubliceerd.
Architectuur, kunst en fotografie
Pauline K.M. van Roosmalen was productief en droeg twee mooie artikelen bij over architectuur: zij schetst een portret van vader en zoon Estourgie, architecten die – zoals meer ondernemers – zowel in Indië als in het onafhankelijke Indonesië werkzaam waren en er bijzondere bouwwerken achterlieten, en geeft een inkijkje in de volkshuisvesting zoals die in vooroorlogs Medan werd nagestreefd. Arthur Crucq presenteert een uitzonderlijk genre: het Javaans-christelijke houtsnijwerk dat houtsnijder Iko maakte naar ontwerp van de Oostenrijks-Nederlandse Jos Schmutzer. Het werd aanvankelijk niet door iedereen gewaardeerd, maar is inmiddels opgenomen in de spirituele smeltkroes.
Ook op het gebied van de fotografie is er nieuws; Chinezen uit Indonesië zijn een herdruk rijker van een interessante uitgave met foto’s uit familiebezit en de bijbehorende verhalen. Carl Haarnack doet een oproep ter identificatie van een opmerkelijk fotoalbum dat in zijn bezit is gekomen, waarin binnen één band foto’s uit Suriname, Indië en Japan te zien zijn.
Haarnack bezorgde ook, met boekhistoricus Garrelt Verhoeven, de Voyage à Surinam van Pierre Jacques Benoit: een enorm en schitterend boek met Benoits indrukwekkende, ingekleurde steendrukken en zijn ‘reisimpressies’, die vertaald zijn en door de bezorgers in context worden geplaatst. Op onze website leggen zij in een ‘voorpublicatie’ uit wie Benoit eigenlijk was – het boek is intussen verschenen en wordt dezer dagen middels een sponsoractie op strategische plekken in Suriname uitgedeeld. Dat hedendaagse Suriname is het onderwerp van het rijk geïllustreerde boek Boswachters /Forest Guardians van kunstenares Ursula Neubauer en publicist Frans W. Saris. Arjen Mulder wijdt er een essay aan, geïnspireerd door het thema van de omgang met het oerwoud en zijn bewoners.
Geschiedenis
Alice Boots en Rob Woortman leverden ook een voorpublicatie, uit de biografie die zij schreven over Dirk van Os, een inventieve Vlaamse VOC-koopman die als buitenbeentje zijn stempel op de organisatie heeft gedrukt – ook dat boek is intussen verkrijgbaar en wordt door onze redactie warm aanbevolen.
Boudewijn Walraven voegt een boeiende aflevering toe aan zijn serie All in the family, over zijn voorvader Simon Binnendijk, die in de 19e eeuw als hortulanus werkzaam was in Buitenzorg. Herman Keppy toont zich veelzijdig met recensies van boeken over Molukse muziek, Chinees-Indische geschiedenis en de inlichtingendiensten tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd. Over het gebruik van grof geschut tijdens diezelfde oorlog gaat het tweede van de slotuitgaven in de ODGOI-reeks, lovend besproken door Simon Burgers.
In de interviews die ondergetekende hield op de afgelopen Tong Tong Fair, komt een viertal toonaangevende historici aan het woord. In het eerste gesprek zijn dat van het Molukse front Anis de Fretes en onze eigen Herman Keppy, in het tweede gesprek de museummannen Pauljac Verhoeven, hoofd van Museum Bronbeek, en Harm Stevens, conservator bij het Rijksmuseum.
Harm heeft overigens, tot onze grote genoegdoening, een flinke hand gehad in het opnemen in de museumcollectie van twee schilderijen van de Indische surrealist Jan Schlechter Duvall – eerder vonden enkele van diens werken hun weg naar museum Boymans van Beuningen. Mocht u belangstelling hebben voor de kunst van Schlechter Duvall, inclusief zijn poëzie: het mooie boekje verzorgd door Laurens Vancrevel, hoeder van de collectie, met bijdragen van Michiel van Kempen en Helena Spanjaard, in 2016 verschenen bij onze uitgeverij West, is nog beperkt verkrijgbaar. Serieuze gegadigden voor het werk zelf breng ik graag in contact met de verzamelaar. Schrijft u ons via uitgeverijwest@gmail.com.
Een nieuwe generatie
Hierboven somde ik de bijdragen op van een aantal ervaren medewerkers. Sommige van onze auteurs zijn nog maar net begonnen, al zijn ook hun stukken beslist volwassen van karakter. Vorig jaar maakte u al kennis van Sander van der Horst, Linde Lammers en Melle van Maanen, dit jaar kwamen Wietse de Jonge en Joris Martens het tijdschrift binnen: jonge historici die vaardig zijn met de pen en niet bang zijn voor dikke boeken, stevig nadenken en heroverwegen – leest u de knappe bespreking van Wietse over Ulbe Bosma’s ambitieuze wereldgeschiedenis van de suiker en Joris’ interessante artikel over een ooggetuigenverslag van de onafhankelijkheidsstrijd in Guinee-Bissau.
Heel opwekkend, zo’n nieuwe generatie die beschikt over een kritische en onafhankelijke visie. We hopen ze een opstapje te hebben gegeven naar een mooie functie elders. Wie weet waar dat nog toe leidt.
Dank voor uw aller aandacht in de afgelopen jaren, en voor de steun van enkele getrouwen.
Met hartelijke groet,
Esther Wils